Ηλιούγεννα

Οι αρχαίοι Έλληνες κατά την χειμερινή τροπή του ήλιου γιόρταζαν την γέννηση του Διονύσου. Ο Διόνυσος αποκαλούταν «σωτήρ» και θείο «βρέφος», το οποίο γεννήθηκε από την παρθένο Σέμελη. Ήταν ο καλός «Ποιμήν», του οποίου οι ιερείς κρατούν την ποιμενική ράβδο, όπως συνέβαινε και με τον Όσιρη. Τον χειμώνα θρηνούσαν το σκοτωμό του Διονύσου από τους Τιτάνες, αλλά στις 30 Δεκεμβρίου εόρταζαν την αναγέννησή του. Οι γυναίκες-ιέρειες ανέβαιναν στην κορυφή του ιερού βουνού και κρατώντας ένα νεογέννητο βρέφος φώναζαν «ο Διόνυσος ξαναγεννήθηκε. Ο Διόνυσος ζει» , ενώ σε επιγραφή αφιερωμένη στον Διόνυσο αναγράφεται: «Εγώ είμαι που σε προστατεύω και σε οδηγώ, εγώ είμαι το ‘Αλφα και το Ωμέγα».

Αυτή η αρχαία Ελληνική γιορτή, είχε επίσης ταυτιστεί και με την γιορτή του Ηλίου, τον οποίο οι αρχαίοι λαοί είχαν θεοποιήσει. Και συγκεκριμένα με τον Φωτοφόρο Απόλλωνα του Ηλίου, ο οποίος απεικονιζόταν πάνω στο ιπτάμενο άρμα του που μοίραζε το φως του Ηλίου. Οι αρχαίοι λαοί αναπαριστούσαν την κίνηση του ήλιου με την ζωή ενός ανθρώπου που γεννιόταν κατά την χειμερινή τροπή του ήλιου που μεγάλωνε βαθμιαία καθώς αυξάνονταν και οι ώρες που ο ήλιος φωταγωγούσε την Γη, και πέθαινε ή ανασταίνονταν τον Μάρτιο την ημέρα της Εαρινής Ισημερίας, συμβολίζοντας με αυτόν τον τρόπο την αναγέννηση του φυτικού βασιλείου μέσα από την μήτρα της Γης. Το χειμερινό Ηλιοστάσιο 22-25 Δεκεμβρίου σημαίνει την αρχή του χειμώνα, και ο αρχίζει βαθμιαία να αυξάνει η ημέρα έως ότου εξισωθεί με την νύχτα, κατά την Ιση-μερία τον Μάρτιο. Τότε ο Ήλιος νικά το σκοτάδι, και έρχεται η άνοιξη η εποχή της αναγέννησης για την φύση. Η εορτή αυτή πέρασε και στην αρχαία Ρώμη με τις δημοφιλείς γιορτές των Σατουρνάλιων, προς τιμήν του Κρόνου τον Δεκέμβριο αλλά και της θεάς Δήμητρας, γι΄ αυτό και έκαναν θυσίες χοίρων για την ευφορία της γης . Τα Σατουρνάλια ήταν από τις σημαντικότερες ονομάζονταν:

«DIES INVICTI SOLIS» / «Ημέρα του αήττητου ήλιου». Μια γιορτή που φυσικά την είχαν πάρει απο την γιορτή του Φωτοφόρου Απόλλωνα – Ηλίου! (πηγή – olympia.gr)

Τα κάλαντα: Ήταν η εορτή των Ελλήνων τον μήνα Πυανοψιών. Τα Πυανέψια προς τιμήν της σκυράδος Αθηνάς και του Απόλλωνα και αργότερα του Διονύσου γιόρταζαν την γονιμότητα του χρόνου που έφευγε και την συνέχιση της γονιμότητας του επόμενου χρόνου. Όλο το διήμερο των εορτών της πρωτοχρονιάς που λεγόταν κάλαντα άναβαν φανάρια έξω από το σπίτι τους και τραγουδούσαν συνέχεια.

more here: Ηλιούγεννα: Tο αρχαίο Ελληνικό έθιμο των Χριστουγέννων (olympia.gr)

Χριστούγεννα

Τα Χριστούγεννα η εορτή της ανάμνησης της γεννήσεως του Ιησού Χριστού δηλαδή, αποτελούν την μεγαλύτερη γιορτή του Χριστιανισμού, αποτελώντας ημέρες χαράς για όλον τον Χριστιανικό κόσμο. Λόγω βέβαια της «οικονομικής εκμετάλλευσης» και του τεράστιου«οικονομικού τζίρου της εορτής» τα Χριστούγεννα εορτάζονται πλέον σχεδόν σε όλο τον κόσμο. Ιχνηλατώντας την ιστορικότητα της εορτής ανακαλύπτουμε ενδιαφέροντα στοιχεία που αφορούν την ημερομηνία της εορτής, αλλά και συσχετίσεις με συνήθειες στον αρχαίο κόσμο.

Αναζητώντας την ακριβή ημερομηνία γενέσεως του Ιησού ανακαλύπτουμε ότι αφενός στην καινή Διαθήκη δεν γίνεται αναφορά για την εορτή Χριστουγέννων και αφετέρου ότι κανείς από τους Αποστόλους δεν τήρησε την 25η Δεκεμβρίου ως γενέθλια ημέρα. Στην πραγματικότητα δεν γνωρίζουμε πότε ακριβώς γεννήθηκε ο Ιησούς Χριστός, (υπολογίζεται πως γεννήθηκε μεταξύ του 6 – 2 π. X.) Υπάρχουν όμως ενδείξεις που συνηγορούν στην Φθινοπωρινή γέννηση του, και όχι στην χειμερινή. Το εδάφιο από το Ευαγγέλιο του Λουκά παραδείγματος χάριν αναφέρει: “Οι ποιμένες ήσαν κατά το αυτό μέρος διανυκτερεύοντες εν τοις αγροίς, και φυλάττοντες στάνες.” Γνωρίζουμε επίσης ότι η γέννηση συνέπεσε, με την απογραφή, που συνήθως γινόταν μετά την συγκομιδή, κατά τις αρχές Οκτωβρίου. Ο Ευαγγελιστής Ιωάννης επίσης συσχετίζει την γέννηση του Ιησού Χριστού με την εορτή της «Σκηνοπηγίας», η οποία γινόταν τον Οκτώβρη.

Στην Αγία Γραφή γενέθλιες και ονομαστικές εορτές δεν συνιστούνται. Στην πραγματικότητα τα Χριστούγεννα δεν συμπεριλαμβάνοντα στις αρχαίες γιορτές της Χριστιανικής Εκκλησίας, και μάλιστα η τήρηση των γενεθλίων καταδικάζονταν σαν ένα αρχαίο Ελληνικό “ειδωλολατρικό” έθιμο απεχθές στους Χριστιανούς. Ημέρα μνήμης των αγίων και μαρτύρων όριζαν αυτή του θανάτου. Η Καθολική Εγκυκλοπαίδεια αναφέρει σχετικά: «Τα Χριστούγεννα δεν ήταν ανάμεσα στις πρώτες εορτές της Εκκλησίας. Ο Ειρηναίος και ο Τερτυλλιανός την παραλείπουν από τους καταλόγους των εορτών».

Έτσι Τα Χριστούγεννα ως εορτή των γενεθλίων του Σωτήρα δεν γιορτάζονταν τα πρώτα 300 χρόνια. Η καθιέρωση της 25ης Δεκεμβρίου ως ημέρα των Χριστουγέννων έγινε στη Ρώμη από τον Πάπα Ιούλιο τον Α, τον 4ο μ.χ. αιώνα, μετά από έρευνα που έγινε στα αρχεία της Ρώμης για την χρονιά επί Αυγούστου απογραφής, και κατόπιν υπολογισμών βάση των Ευαγγελίων.

Ένα στοιχείο που λήφθηκε υπόψιν είναι το η φράση από το κατ’ Ιωάννη γ’30: «Εκέινον δει αυξάνειν, εμέ ελατούσθαι». Στην πραγματικότητα όμως αυτό συνέβη διότι η συγκεκριμένη ημερομηνία συνέπεφτε με τις αρχαίες εορτές του Χειμερινού Ηλιοστασίου και την «Επιστροφή» του Ηλίου. Έκτοτε ο Χριστός όφειλε να είναι ο Ήλιος ο δίδων το φως εις τον κόσμο. Πριν εορταζόταν στις 6 Ιανουαρίου μαζί με τη βάπτιση του Ιησού (Θεοφάνεια). Αργότερα το έθιμο πιθανολογείται ότι μεταφέρθηκε στην Ανατολή, πιθανόν από τον Γρηγόριο τον Ναζιανζηνό το 378-381 περίπου μ.Χ. Ο Ιωάννης Χρυσόστομος (345-407 μ.Χ.) σε ομιλία του για τη γέννηση του Χριστού, αναφέρει ότι είχε αρχίσει στην Αντιόχεια να γιορτάζονται τα Χριστούγεννα στις 25 Δεκεμβρίου. Το σίγουρο είναι ότι την εποχή του Ιουστινιανού, τον 6ο αιώνα, ο εορτασμός των Χριστουγέννων στις 25 Δεκεμβρίου είχε εξαπλωθεί σχεδόν σε όλη την Ανατολή.

more here: Ηλιούγεννα: Tο αρχαίο Ελληνικό έθιμο των Χριστουγέννων (olympia.gr)

~~~

Heliogenna

The ancient Greeks, during the winter turning of the sun, celebrated the birth of Dionysus. Dionysus was called the “Savior” and the divine “Infant,” born of the virgin Semele. He was the “Good Shepherd,” whose priests carried the shepherd’s staff, as was also the case with Osiris. In winter they mourned the slaying of Dionysus by the Titans, but on December 30 they celebrated his rebirth. The priestess-women would ascend to the top of the sacred mountain and, holding a newborn infant, cry out: “Dionysus is reborn. Dionysus lives.” On an inscription dedicated to Dionysus it is written: “I am the one who protects and guides you, I am the Alpha and the Omega.”

This ancient Greek festival was also identified with the festival of the Sun, whom ancient peoples had deified. More specifically, with the Light-bearing Apollo of the Sun, depicted upon his flying chariot distributing the light of the Sun. Ancient peoples represented the movement of the sun through the life of a man: born at the winter turning of the sun, growing gradually as the hours of sunlight increased, and dying or resurrecting in March at the Spring Equinox—thus symbolizing the rebirth of the plant kingdom from the womb of the Earth. The winter solstice, December 22–25, marks the beginning of winter, and from then the day gradually increases until it equals the night at the equinox in March. Then the Sun conquers darkness, and spring arrives—the season of rebirth for nature.

This festival also passed into ancient Rome with the popular Saturnalia, celebrated in honor of Cronus in December and also of the goddess Demeter, with sacrifices for the fertility of the earth. The Saturnalia were among the most important festivals, called:

“Dies Invicti Solis” / “Day of the Unconquered Sun.” A festival clearly derived from the celebration of the Light-bearing Apollo–Sun.

The Carols (Kalanta): This was the Greek festival in the month Pyanepsion. The Pyanepsia, in honor of Athena Skiras and Apollo, and later Dionysus, celebrated the fertility of the departing year and the continuation of fertility into the next. During the two-day New Year’s festival, called Kalanta, lanterns were lit outside homes and people sang continuously.

more here: Ηλιούγεννα: Tο αρχαίο Ελληνικό έθιμο των Χριστουγέννων (olympia.gr)

Christmas

Christmas, the feast commemorating the birth of Jesus Christ, is the greatest celebration of Christianity, days of joy for the entire Christian world. Due to the “economic exploitation” and the enormous “commercial turnover of the feast,” Christmas is now celebrated almost worldwide. Tracing the historicity of the feast reveals interesting details concerning its date and connections with ancient customs.

Searching for the exact date of Jesus’ birth, we discover that the New Testament makes no reference to Christmas, nor did any of the Apostles observe December 25 as his birthday. In reality, we do not know precisely when Jesus was born (estimated between 6–2 BC). There are indications suggesting an autumn birth rather than a winter one. For example, Luke’s Gospel mentions: “The shepherds were living out in the fields, keeping watch over their flocks at night.” We also know that the birth coincided with a census, usually conducted after the harvest, around early October. The Evangelist John also associates the birth of Jesus with the Feast of Tabernacles, which took place in October.

In Scripture, birthdays and name days are not recommended. In fact, Christmas was not among the early Christian festivals, and the observance of birthdays was condemned as a pagan Greek custom detested by Christians. Days of remembrance for saints and martyrs were set on the day of their death. The Catholic Encyclopedia notes: “Christmas was not among the earliest festivals of the Church. Irenaeus and Tertullian omit it from their lists of feasts.”

Thus, Christmas as the feast of the Savior’s birth was not celebrated during the first 300 years. The establishment of December 25 as Christmas Day occurred in Rome under Pope Julius I in the 4th century AD, after research in Roman archives regarding the census under Augustus, and calculations based on the Gospels.

One element considered was the phrase from John 3:30: “He must increase, but I must decrease.” In reality, however, the date was chosen because it coincided with the ancient festivals of the winter solstice and the “Return” of the Sun. From then on, Christ was to be the Sun who gives light to the world. Previously, Christmas was celebrated on January 6 together with the baptism of Jesus (Epiphany). Later, the custom was likely transferred to the East, perhaps by Gregory of Nazianzus around 378–381 AD. John Chrysostom (345–407 AD), in a sermon on Christ’s birth, mentions that Christmas had begun to be celebrated in Antioch on December 25. By the time of Justinian in the 6th century, the celebration of Christmas on December 25 had spread almost throughout the East.

more here: Ηλιούγεννα: Tο αρχαίο Ελληνικό έθιμο των Χριστουγέννων (olympia.gr)