Marilena Shyama

November 6, 2025

Dinacaryā ~ Καθημερινή Ρουτίνα

The Puruṣa or self-conscious personality is born from rasa. Therefore an intelligent person should carefully preserve his bodily rasa by adopting a proper regimen of diet and conduct.

~ Suśrutai

Τι είναι Dinacaryā?

Dinacaryā (καθημερινή ρουτίνα) είναι ένα από τα πιο ισχυρά εργαλεία της Āyurveda για τη βελτίωση της συνολικής υγείας και ευεξίας. Η Āyurveda, που κυριολεκτικά σημαίνει «η επιστήμη της ζωής», επιδιώκει να υποστηρίξει μια πλούσια, γεμάτη γεύση ζωή σε όλα τα επίπεδα.

Η σανσκριτική λέξη rasa μεταφράζεται ως «χυμός», «σάπ», «γεύση» ή «άρωμα». Είναι επίσης το όνομα της πρωταρχικής θρεπτικής, γειωτικής, ψυκτικής, υγρής ουσίας του σώματος, η οποία συνδέεται με το πλάσμα, τη λέμφο και το χυλό. Κάθε κύτταρο του σώματός μας χρειάζεται rasa. Αν το rasa είναι υγιές, είναι πιθανό να νιώθουμε ζωτικότητα, κορεσμό, ικανοποίηση και να βρίσκουμε απόλαυση στη ζωή.

Η ύπαρξη μιας βέλτιστης dinacaryā είναι ένας σημαντικός τρόπος για να υποστηρίξουμε την υγεία του rasa.

Πλεονεκτήματα

Μια ιδανική dinacaryā αξιοποιεί τις μεταβαλλόμενες ποιότητες κάθε ώρας της ημέρας, κάθε εποχής και κάθε περιβάλλοντος, ώστε να καθορίσει ποια δραστηριότητα είναι καλύτερο να επιτελεστεί και πότε. Για παράδειγμα, επειδή «το όμοιο αυξάνει το όμοιο»—ένας νόμος της Φύσης, σύμφωνα με την Āyurveda—παρατηρούμε ότι η σχετική θερμότητα του μεσημεριού αυξάνει τη δύναμη και την ικανότητα του agni, της πεπτικής φωτιάς. Αυτό σημαίνει ότι το μέσο της ημέρας είναι η καλύτερη στιγμή για να φάμε το κύριο γεύμα μας. Με αυτόν τον τρόπο αξιοποιούμε τη φυσική αύξηση της θερμότητας.

Ενώ μπορούμε να επωφεληθούμε από τις φυσικές ποιότητες καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας, υπάρχουν επίσης περιστάσεις όπου χρειάζεται να προσαρμόσουμε τις πράξεις μας ώστε να αντισταθμίσουμε τις φυσικές ποιότητες μιας δεδομένης στιγμής. Για παράδειγμα, η αυγή είναι μια φυσική στιγμή αλλαγής—από το σκοτάδι στο φως της ημέρας. Ενώ μπορούμε να αξιοποιήσουμε αυτήν τη μεταμορφωτική ενέργεια για να ενθαρρύνουμε έναν καρποφόρο διαλογισμό, η γειωτική, ήσυχη σταθερότητα μιας πρακτικής διαλογισμού μπορεί επίσης να χρησιμεύσει για να αντισταθμίσει την ενδεχομένως αγχογόνα πλευρά της αλλαγής. (Dr. Welch)

Σχέση της Dinacaryā με τον κιρκάδιο ρυθμό

Σε σχέση με τη dinacaryā, μπορούμε να ενδιαφερθούμε ιδιαίτερα για τη σχέση ανάμεσα στον μικρόκοσμο του 24ώρου κύκλου και τον μακρόκοσμο του κύκλου ζωής ενός ανθρώπου. Το πρωί, όταν ξυπνάμε, οι αισθήσεις και η συνείδησή μας μεταβαίνουν από τον ύπνο στην καθημερινή πραγματικότητα, με τρόπο παρόμοιο με εκείνον που οι αισθήσεις μας αφυπνίζονται όταν γεννιόμαστε και μεταβαίνουμε από τη ζωή μέσα στη μήτρα στη ζωή έξω από αυτήν. Γινόμαστε πιο δραστήριοι στο μέσο της ημέρας, όπως και το μέσο της ζωής μας τείνει να είναι πιο φιλόδοξο και ενεργό· και έπειτα επιβραδύνουμε το βράδυ, προετοιμαζόμενοι για τον ύπνο, όπως επιβραδύνουμε στα γηρατειά, προετοιμαζόμενοι για την τελική μετάβαση στον θάνατο.

Θα μπορούσαμε λοιπόν να πούμε: ότι η πολύ πρώιμη πρωινή ώρα αντιστοιχεί στην εγκυμοσύνη, τη γέννηση και την πρώιμη παιδική ηλικία. Το πρωί αντιστοιχεί στην παιδική ηλικία, το μεσημέρι στη μέση ηλικία, και το απόγευμα ως το λυκόφως αντιστοιχεί στα γηρατειά ή στο λυκόφως της ζωής. Η νύχτα σηματοδοτεί τον θάνατο και, αν δεχθούμε την αναγέννηση (δεν είναι απαραίτητη για να ωφεληθούμε από την πρακτική της dinacaryā), η νύχτα θα συσχετιζόταν με τα μυστήρια που συναντά η ασώματη ψυχή ανάμεσα σε δύο ζωές.

Αν ο μακρόκοσμος της ζωής μας μπορεί να επηρεαστεί από τον μικρόκοσμο μιας ημέρας, τότε προκύπτει ότι έχει σημασία πώς περνάμε αυτήν την ημέρα. Οι σοφοί που πρώτοι παρέδωσαν τις αρχές της Āyurvedaγνώριζαν καλά αυτό το γεγονός και διατύπωσαν οδηγίες για μια υγιή dinacaryā· οδηγίες που μπορούμε να προσαρμόσουμε ανάλογα με τις εποχές και τις διάφορες ανάγκες και ιδιοσυγκρασίες μας.

Ενώ μπορεί να έχουμε μικρό ή καθόλου έλεγχο στους μεγαλύτερους κύκλους των εποχών ή ακόμη και της ίδιας μας της ζωής, έχουμε την ευκαιρία κάθε μέρα να επωφεληθούμε από μια νέα ημέρα. Και ο τρόπος που περνάμε τον μικρόκοσμο μιας ημέρας μπορεί να επηρεάσει τον μακρόκοσμο μιας ζωής. (Dr. Welch)

Dinacaryā Αποτελείται από δύο ημερήσιους κύκλους:

– Sun Cycle

– Moon Cycle

Συνδέονται με τους Āyurvedic τύπους σώματος / Doṣas – Vāta, Pitta και Kapha. Θα μιλήσουμε γι’ αυτούς πιο αναλυτικά και θα κάνουμε ένα τεστ για να βρούμε την τυπολογία μας.

Κύκλος του Ήλιου ~ Πρωινή Ρουτίνα:

Ξύπνημα νωρίς το πρωί κατά τις ώρες του brahmamuhūrta Αυτές διαφέρουν στα διάφορα κείμενα της Yoga, αλλά συνήθως αναφέρονται στις πρώτες ώρες πριν την ανατολή του ήλιου. Το καθημερινό ξύπνημα πριν την αυγή, κατά προτίμηση την ίδια ώρα κάθε μέρα, ανανεώνει όλες τις αισθήσεις καθώς αναδύεται το φως και δημιουργεί μια ρουτίνα που ενσταλάζει σταθερότητα, χρήσιμη για την εξισορρόπηση του vāta, που τείνει προς την αστάθεια. Η μαγική στιγμή όπου η νύχτα τελειώνει και η ημέρα αρχίζει, εκεί όπου οι δύο πόλοι συναντιούνται, είναι η πιο ισορροπημένη ώρα της ημέρας. Είναι η ισορροπία μικρόκοσμου και μακρόκοσμου και μας υπενθυμίζει ότι μπορούμε να ξαναγεννηθούμε κάθε μέρα ξανά και ξανά.

Προσευχή πριν σηκωθείς από το κρεβάτι Μπορείς να χρησιμοποιήσεις αυτήν την πρώτη στιγμή της ημέρας για σύνδεση με το θείο μέσα σε όλα. Υπάρχει μαγεία σε κάθε στιγμή της ζωής και μπορείς να τη φέρεις στις πρώτες στιγμές με μια προσευχή.

Αποβολή Κάθισε, ή καλύτερα κάνε βαθύ κάθισμα, στην τουαλέτα για κένωση. Η ατελής πέψη του δείπνου ή η έλλειψη καλού ύπνου μπορεί να το εμποδίσει. Ωστόσο, το νερό και η καθημερινή συνήθεια σε συγκεκριμένη ώρα βοηθούν στη ρύθμιση των κενώσεων.

Καθαρισμός δοντιών Χρησιμοποίησε πάντα μαλακή οδοντόβουρτσα και στυπτική, πικάντικη και πικρή οδοντόκρεμα. Η παραδοσιακή ινδική οδοντόβουρτσα είναι κλαδάκι neem, που απομακρύνει τα υπολείμματα τροφής και δυναμώνει τα ούλα. Χρησιμοποιούνται επίσης κλαδάκια γλυκόριζας. Μπορείς να χρησιμοποιήσεις θαλασσινό αλάτι με λίγες σταγόνες αιθέριο έλαιο μέντας ή να φτιάξεις δική σου πάστα με πράσινη ή μαύρη άργιλο και αιθέρια έλαια.

Καθαρισμός γλώσσας Ξύσε απαλά τη γλώσσα από πίσω προς τα εμπρός με ξύστρα, 7–14 φορές. Αυτό διεγείρει τα εσωτερικά όργανα, βοηθά την πέψη και απομακρύνει βακτήρια. Ιδανικά χρησιμοποιείται ξύστρα χαλκού· ανοξείδωτο ατσάλι μπορεί να χρησιμοποιηθεί από όλους.

Μασάζ ούλων με λάδι Η Āyurveda διδάσκει ότι όταν το prāṇa κυκλοφορεί ομαλά, το αίμα κυκλοφορεί ομαλά, μεταφέροντας θρέψη και απομακρύνοντας άχρηστα στοιχεία. Το μασάζ με ζεστό σησαμέλαιο αυξάνει τη ροή prāṇa και αίματος στα ούλα. Για ασθένειες ούλων μπορεί να χρησιμοποιηθεί λάδι neem.

Καθαρισμός ματιών Ρίξε κρύο νερό στο πρόσωπο και πλύνε τα μάτια με δροσερό νερό. Κάνε απαλό μασάζ στα βλέφαρα, ανοιγόκλεισε τα μάτια 7 φορές και κινήσε τα προς όλες τις κατευθύνσεις.

Καθαρισμός ρινός (Jala Neti) Χρησιμοποίησε χλιαρό νερό με αλάτι σε Neti pot. Πέρασε το νερό από τα ρουθούνια και φύσηξε απαλά τη μύτη.

Πόση νερού το πρωί Πιες νερό με λίγο λεμόνι ή μηλόξυδο μετά τον καθαρισμό της γλώσσας. Το νερό από χάλκινο δοχείο καθαρίζει το σύστημα. Αποφεύγεται το τσάι ή ο καφές το πρωί.

Σταγόνες λαδιού στα αυτιά Προβλήματα όπως βουητό, κερί, κακή ακοή συνδέονται με vāta. 5 σταγόνες ζεστό σησαμέλαιο σε κάθε αυτί βοηθούν.

Ξηρό βούρτσισμα (Garśana) Παραδοσιακό μασάζ με γάντια μεταξιού ή βούρτσα που διεγείρει το δέρμα και το λεμφικό σύστημα. Οι κινήσεις γίνονται προς την καρδιά.

Επάλειψη λαδιού σε κεφάλι και σώμα (Abhyanga) Ζέστανε το λάδι και κάνε μασάζ με κυκλικές κινήσεις στις αρθρώσεις και μακριές στα άκρα. Το καθημερινό μασάζ στο κεφάλι προλαμβάνει πονοκεφάλους και γήρανση.

Λουτρό Καθαρίζει και αναζωογονεί, φέρνει ενέργεια στο σώμα και καθαρότητα στο νου. Χρησιμοποίησε φυσικά προϊόντα.

Ένδυση Φόρεσε καθαρά ρούχα από φυσικές ίνες για υγεία και αρμονία.

Χρήση φυσικών αρωμάτων Αιθέρια έλαια φέρνουν φρεσκάδα και συγκεκριμένες ποιότητες στη ζωή.

Yoga ή άσκηση Η τακτική άσκηση, ειδικά η Yoga, βελτιώνει την κυκλοφορία, τη δύναμη, την πέψη και τον ύπνο. Η άσκηση πρέπει να γίνεται μέχρι να εμφανιστεί ιδρώτας στο μέτωπο και τη σπονδυλική στήλη.

Prāṇāyāma Μετά την άσκηση, κάθισε ήσυχα και κάνε αναπνευστικές ασκήσεις.

Διαλογισμός Διαλογίσου με τον τρόπο που έχεις συνηθίσει ή απλώς ακολούθησε την αναπνοή. Ο διαλογισμός φέρνει ισορροπία και ειρήνη σε όλα τα επίπεδα.

Πρωινό γεύμα Το γεύμα πρέπει να είναι ελαφρύ τους ζεστούς μήνες ή όταν το agni είναι χαμηλό, και πιο πλούσιο τον χειμώνα. Πάντα ανάλογα με την προσωπική τυπολογία.

Από τις 6 μ.μ. έως τις 10 μ.μ. είναι η ώρα του Kapha. Αυτή είναι η ώρα για χαλάρωση και αποφόρτιση.

  1. Περπάτημα Κάνε έναν μικρό περίπατο το βράδυ για να αποφορτίσεις τον νου από την εργασία. Είναι μια καλή στιγμή για να αναλογιστείς την ημέρα σου και να επεξεργαστείς τι χρειάζεται να γίνει την επόμενη. Ένας μικρός περίπατος στη φύση θεραπεύει το άγχος που σε απασχολεί σχετικά με την εργασία ή την οικογένεια. Αν έχεις οικογένεια, χρησιμοποίησε αυτήν την ώρα για να παίξεις με τα παιδιά σου ή να περπατήσεις με τον/την σύντροφό σου.
  2. Ενασχόληση με χόμπι Αν έχεις κάποιο χόμπι, αυτή είναι η καλύτερη ώρα να το καλλιεργήσεις. Επιτρέπει στον νου να βγει από τη λειτουργία της εργασίας και να στραφεί σε γαλήνιες, διαλογιστικές ασχολίες όπως η κηπουρική ή ένα άθλημα.
  3. Δείπνο Φάε ένα ελαφρύ, sattvic δείπνο πριν τις 8 μ.μ. ώστε να δοθεί επαρκής χρόνος στο σώμα να χωνέψει την τροφή. Το khichari είναι μια πολύ θρεπτική επιλογή για ελαφρύ δείπνο. Πρόσθεσε ένα κουταλάκι ghee στο khichari για επιπλέον θρέψη.
  4. Χαλάρωση Επειδή είναι ώρα του Kapha, το σώμα σου θα χαλαρώσει εύκολα. Διάβασε ένα βιβλίο, πέρασε χρόνο με την οικογένειά σου. Αν χρειάζεται να εργαστείς το βράδυ, φρόντισε να επιλέξεις εύκολες, παθητικές δραστηριότητες.

Όταν αρχίσεις να ακολουθείς αυτήν την καθημερινή αγωγή, ο κιρκάδιος ρυθμός σου ή το εσωτερικό σου ρολόι θα συγχρονιστεί με το περιβάλλον. Θα αποκοιμηθείς αμέσως, χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια. Ωστόσο, αν εξακολουθείς να έχεις δυσκολία στον ύπνο, η Āyurveda προτείνει:

  1. Συνταγή Golden milk: Σε ένα φλιτζάνι γάλα πρόσθεσε ½ κουταλάκι του γλυκού κουρκουμά σε σκόνη και σκόνη Aśvagandhā. Βράσε το γάλα για 10 λεπτά και πιες το ζεστό. Το golden milk αυξάνει την ανοσία και καταπραΰνει τα νεύρα. Η Aśvagandhā έχει πολλά οφέλη, όπως την ενίσχυση της ανοσίας, την ηρεμία του νου, τη μείωση του άγχους και της κατάθλιψης — όλα σημαντικά για έναν καλό ύπνο.
  2. Συνταγή ζεστό γάλα με μέλι: Πρόσθεσε ένα κουταλάκι μέλι σε ένα φλιτζάνι ζεστό γάλα και πιες το ζεστό. Το γάλα με μέλι είναι ένα Āyurvedic καταπραϋντικό και βοηθά όσους υποφέρουν από αϋπνία.

Αν δεν πίνεις γάλα, μπορείς να πιεις ένα καταπραϋντικό αφέψημα βοτάνων. Οποιοδήποτε τσάι από βότανα όπως BrahmīAśvagandhāTurmeric θα βοηθήσει το σώμα να χαλαρώσει.

Βεβαιώσου ότι κοιμάσαι πριν τις 10 μ.μ. Από τις 10 μ.μ. και μετά κυριαρχεί η ενέργεια του pitta. Ενώ το pitta είναι φωτιά, αυτή η φωτιά τη νύχτα είναι αργή και προορίζεται να χωνέψει και να αφομοιώσει την τροφή που έφαγες κατά τη διάρκεια της ημέρας. Η διατάραξη αυτής της ρουτίνας μπορεί να οδηγήσει σε ατελή πέψη, συσσώρευση τοξινών και ακανόνιστες κενώσεις. Μερικοί που μένουν ξύπνιοι αργά έχουν την τάση να τσιμπολογούν. Συχνά καταναλώνουν επεξεργασμένα τρόφιμα γεμάτα ζάχαρη, όπως παγωτό, πατατάκια, ψωμί. Αυτές οι επιπλέον θερμίδες αποθηκεύονται ως λίπος και είναι δύσκολο να χαθούν.

Ο ύπνος στην ώρα του βοηθά να απαλλαγείς από αυτές τις επιπλέον θερμίδες και να χάσεις βάρος επίσης.

  • Διάβασε τα παραπάνω και αναλογίσου την τωρινή σου καθημερινή πράξη
  • Ρύθμισε πρώτα τον κύκλο ύπνου και αφύπνισης
  • Υφάνε βήμα-βήμα μικρές υγιεινές πράξεις στη ροή της ημέρας σου, ξεκινώντας από την πρωινή κάθαρση



You cannot copy content of this page

You cannot copy content of this page